Menu
Voor hartpatiënten kan elke ademhaling een uitdaging zijn, vooral tijdens inspanning. Maar wat als een eenvoudige verandering in de manier waarop je ademt een wereld van verschil kan maken? Nieuw onderzoek toont aan dat neusademhaling niet alleen de inspanning makkelijker maakt, maar ook de ademhalingscapaciteit verbetert en het herstel versnelt. Voor patiënten met hartfalen of chronische hartproblemen betekent dit minder kortademigheid en meer energie om door te gaan. Deze ontdekking biedt een krachtige, natuurlijke manier om de levenskwaliteit te verbeteren.
De recente studie van het Inselspital in Bern, Zwitserland, werpt nieuw licht op het belang van ademhalingspatronen tijdens inspanning, met bijzondere aandacht voor de voordelen van neusademhaling. Voor zorgprofessionals, trainers en docenten biedt dit onderzoek cruciale inzichten in hoe een simpele aanpassing van mond- naar neusademhaling het welzijn van patiënten, atleten en zelfs kinderen kan verbeteren.
De studie, uitgevoerd door Eser Prisca en collega’s, onderzocht de effecten van neusademhaling op de ventilatoire efficiëntie (hoe efficiënt we ademhalen) bij vier groepen: patiënten met hartfalen (HF), patiënten met chronische coronair syndroom (CCS), en gezonde jongere en oudere volwassenen. Elke deelnemer voltooide inspanningstesten waarbij ze afwisselend door de neus en door de mond ademden, terwijl hun ademhalingspatronen en gasuitwisseling werden gemeten.
Wat het onderzoek opzienbarend maakt, is de significante verbetering in ventilatoire efficiëntie bij alle groepen wanneer zij door hun neus ademden in plaats van door hun mond. Voor hartpatiënten was de ventilatie/koolstofdioxide-verhouding (_VE/_VCO2) 35% lager, en de ademhalingsfrequentie daalde met 26% bij neusademhaling. Dit betekent dat de patiënten langzamer en dieper ademhaalden, wat leidde tot een betere zuurstofopname en efficiëntere gasuitwisseling. Dit is een doorbraak in de behandeling van hartpatiënten, waar ademhalingsproblemen vaak hun inspanningstolerantie en algehele gezondheid beperken.
Voor zorgverleners biedt deze studie een eenvoudig, maar krachtig inzicht: neusademhaling kan de inspanningstolerantie en het herstel van patiënten met ademhalingsproblemen aanzienlijk verbeteren. Hartpatiënten en mensen met chronische aandoeningen zoals astma of COPD hebben vaak te maken met inefficiënte ademhaling, wat hun vermoeidheid vergroot en hun inspanningscapaciteit verlaagt. Door deze patiënten te trainen in neusademhaling, kunnen zorgprofessionals hun ventilatoire efficiëntie verbeteren, wat op zijn beurt leidt tot een vermindering van kortademigheid en een toename van hun uithoudingsvermogen.
Neusademhaling kan ook worden gebruikt als een preventieve maatregel om hyperventilatie te voorkomen. Omdat neusademhaling de ademhalingsfrequentie verlaagt en het teugvolume (hoeveelheid lucht per ademhaling) verhoogt, helpt het de ademhaling dieper en meer gecontroleerd te maken. Dit kan helpen bij het verminderen van symptomen van angst, ademhalingsstoornissen en zelfs slaapapneu.
Voor atleten is ademhaling een onmisbaar onderdeel van hun prestaties. De meeste atleten zijn gewend aan mondademhaling tijdens intensieve inspanning, maar deze studie suggereert dat overstappen naar neusademhaling hen een aanzienlijk voordeel kan geven. Neusademhaling verbetert niet alleen de ventilatoire efficiëntie, maar zorgt ook voor een betere zuurstofopname, wat cruciaal is voor het uithoudingsvermogen en het herstel van spieren na inspanning.
Het belangrijkste voordeel van neusademhaling voor atleten is de verhoging van het teugvolume, waardoor ze meer zuurstof binnenkrijgen en bij elke ademhaling. Dit leidt tot minder vermoeidheid en zorgt ervoor dat ze langer op hoge intensiteit kunnen presteren. Daarnaast verbetert neusademhaling de verhouding van koolstofdioxide (CO2) en zuurstof, waardoor het risico op verzuring van de spieren afneemt. Dit betekent dat atleten langer in hun aerobe zone kunnen blijven, zonder in anaerobe stress te komen.
Ademhalingsspecialisten en coaches kunnen deze techniek eenvoudig integreren in trainingsprogramma’s om de prestaties van atleten te optimaliseren. Denk aan ademhalingsoefeningen gericht op het verbeteren van de diafragmafunctie en het verlengen van de ademhalingscyclus, wat zorgt voor een grotere efficiëntie tijdens trainingen en wedstrijden.
Ook in het onderwijs zijn de implicaties van deze studie van groot belang. Kinderen en jongeren ervaren in toenemende mate stress, concentratieproblemen en ademhalingsgerelateerde klachten, zoals astma en hyperventilatie. Neusademhaling kan niet alleen helpen bij het verminderen van fysieke symptomen, maar kan ook bijdragen aan een verbeterde focus en rust in de klas.
Door eenvoudige ademhalingsoefeningen te integreren in de dagelijkse routines van scholen, kunnen docenten bijdragen aan een betere concentratie en minder stress bij hun leerlingen. Neusademhaling stimuleert de parasympathische activiteit in het zenuwstelsel, wat het lichaam in een toestand van rust en herstel brengt. Dit kan kinderen helpen zich te concentreren en effectiever te leren.
Daarnaast kan het introduceren van neusademhaling als standaard tijdens fysieke activiteiten zoals gymles of sportdagen kinderen helpen om hun ademhaling efficiënter te gebruiken, wat op lange termijn hun algehele gezondheid verbetert.
Wat maakt neusademhaling zo effectief? Naast de verlaging van de ademhalingsfrequentie en de verhoging van het teugvolume, biedt neusademhaling ook enkele unieke gezondheidsvoordelen die mondademhaling niet biedt. Neusademhaling helpt de lucht te filteren, verwarmen en bevochtigen voordat het de longen bereikt, wat bijdraagt aan een betere longgezondheid.
Daarnaast stimuleert neusademhaling de productie van stikstofmonoxide (NO), een gas dat in de neusgangen wordt geproduceerd. NO heeft ontstekingsremmende eigenschappen en bevordert de doorbloeding, wat bijdraagt aan een betere zuurstofopname in de longen. Deze verhoogde productie van stikstofmonoxide kan de algehele longfunctie verbeteren en het risico op luchtweginfecties verminderen.
Professionals in de zorg, sport en onderwijs kunnen direct beginnen met het toepassen van de inzichten uit deze studie. Voor zorgverleners kan het opnemen van neusademhalingstrainingen in revalidatieprogramma’s een eenvoudig, maar effectief hulpmiddel zijn om patiënten te helpen hun ademhalingspatroon te verbeteren. Coaches kunnen neusademhalingsoefeningen introduceren in de warming-up of cooling-down van atleten om hun prestaties en herstel te bevorderen. Docenten kunnen eenvoudige ademhalingstechnieken gebruiken om de focus en het welzijn van hun leerlingen te verbeteren.
De belangrijkste les die we uit deze studie kunnen trekken, is dat een kleine verandering in de manier waarop we ademen, een groot verschil kan maken. Of het nu gaat om patiënten met chronische aandoeningen, atleten die hun prestaties willen verbeteren, of kinderen die zich beter willen concentreren, neusademhaling is een krachtige tool die we allemaal kunnen gebruiken om onze gezondheid en ons welzijn te optimaliseren.
Voor meer informatie over de studie en de volledige onderzoeksresultaten kunt u het originele artikel raadplegen: Prisca E., et al. (2024), Improved exercise ventilatory efficiency with nasal compared to oral breathing in cardiac patients, Front. Physiol. 15:1380562. Link naar het artikel.
Er is werk aan de winkel. De ademhaling verdient meer tijd en aandacht in verschillende werkvelden om prestaties, slaap en kwaliteit van leven te vergroten en afhankelijk van medicatie daar waar mogelijk te verminderen. In de theoretische leergang verkrijg je diepgaande kennis over de ademhaling en hoe je disfunctioneel ademhalen professioneel kunt testen, meten en aanpakken.
Bekijk hieronder de meest recente publicaties. Of klik hier voor alle berichten inclusief een filteroptie.
